Szczawnica spływ Dunajcem

Pieniński Przełom Dunajca

– przełom rzeki Dunajec przez pasmo górskie Pienin (Pieniny Właściwe), na długości ok. 8 km pomiędzy Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą. Rzeka tworzy na tym odcinku wiele ostrych zakoli, a ściany skalne osiągają ok. 300 m wysokości. Jeden z najpiękniejszych przełomów rzecznych w Europie.

Znany szlak turystyczny, którym od dziesiątków lat organizowane są regularne spływy na tratwach, stanowiące atrakcję na skalę europejską. Początek spływu ma miejsce w Sromowcach Wyżnych (Kątach), gdzie znajduje się przystań flisacka i pawilon Pienińskiego Parku Narodowego. Spływ kończy się po 18 km w Szczawnicy (czas trwania 2 godz. 15 min) lub po 23 km w Krościenku (czas trwania 2 godz. 45 min).

Początki spływów sięgają pierwszej połowy XIX wieku. Wówczas pasażerami flisackich tratw byli najczęściej kuracjusze ze Szczawnicy oraz goście z zamków w Niedzicy i Czorsztynie.

Przełom Pieniński można także zwiedzić pieszo lub rowerem. Umożliwia to Droga Pienińska ze Szczawnicy do Czerwonego Klasztoru prowadząca wzdłuż prawego brzegu Dunajca, niemal w całości po słowackiej stronie.

Spływ Dunajcem - zaczynamy

Spływ Dunajcem

Widok na przystań końcową w Szczawnicy

Szczawnica - przystań końcowa spływu Dunajcem

Droga Pienińska ze Szczawnicy

Skalne ściany przełomu zbudowane są przede wszystkim z tzw. wapieni pienińskich. Są to białe, bogate w szczątki mikroorganizmów wapienie rogowcowe, które tworzyły się w głębszych partiach zbiornika morskiego na przełomie jury i kredy oraz we wczesnej kredzie (ok. 145-120 mln lat temu).

Geneza Przełomu Pienińskiego, pomimo szeroko zakrojonych badań naukowych, wciąż nie została jednoznacznie wyjaśniona. Najczęściej Przełom Pieniński uznaje się za przełom typu antecedentno-strukturalnego: Pieniny wypiętrzały się na tyle wolno, że meandrująca rzeka zdążyła wciąć się w budujące je skały wykorzystując różnicę w odporności skał na erozję (przełom antecedentny) oraz dostosowując się do struktur podłoża, głównie licznych uskoków (przełom strukturalny). Według innej teorii duże znaczenie w powstawaniu przełomu mogła odegrać erozja wsteczna niektórych późnoneogeńskich rzek karpackich (pra-Dunajca) – wówczas można mówić o przełomie typu regresyjnego. Przyjmuje się, że przełom tworzył się od miocenu po pliocen.

Przed utworzeniem Jeziora Czorsztyńskiego istniał jeszcze jeden przełom Dunajca przez Pieniny – Przełom Czorsztyński.

Szczawnica spływ Dunajcem - przystań końcowa w Szczawnicy